آشنایی با روش های تدریس روش ذهن انگیزی یا بارش فکری

آشنایی با روش های تدریس

روش ذهن انگیزی یا بارش فکری

ذهن انگیزی یکی از روش های آموزش خلاق و مشارکتی است. در این روش،مسئله یا پرسشی در کلاس مطرح می شود و هنرجویان آزادانه نظرات خود را درمورد آن بیان می کنند و در پایان، مطالب جمع بندی و مجدداً در کلاس ارائه می شود.

ذهن انگیزی رشد شناختی به ویژه تفکر انتقادی، تفکر منطقی و تفکر خلاق را در هنرجویان تقویت می کند و به رشد اجتماعی و عاطفی آنان کمک می کند و جرئت ورزی و اعتماد به نفس آنها را افزایش می دهد. اجرای این روش مستلزم رعایت نکات زیر است:

1 - به همۀ هنرجویان فرصت داده شود تا آزادانه در گفت و گو شرکت کنند.برای مشارکت هنرجویان، آنان را به پاسخ گویی مجبور نکنید، بلکه با ایجاد انگیزه، آنها را به شرکت در گفت و گو تشویق کنید.

2 - اگر هنرجویی پاسخ درستی را ارائه نداد، آن را بپذیرید و به تصحیح پاسخ او نپردازید، زیرا سبب می شود که هنرجویان در گفت و گو شرکت نکنند.

3 - هنگام جمع بندی پایانی بدون نام بردن از هنرجویان، به اصلاح نظرات نادرست بپردازید.

4 - نظم و نوبت مشارکت همه هنرجویان را در اجرای این روش، رعایت کنید.

5 - در پایان، نظرات هنرجویان را اصلاح و جمع بندی کنید و در اختیار آنان قرار دهید. می توانید جمع بندی جلسات را هر بار به عهدۀ گروهی از هنرجویان قرار دهید و نظرات اصلاحی خود را ارائه دهید.

6 - جمع بندی جلسات ذهن انگیزی را هر بار گروهی از هنرجویان، بر حسب محتوای آن، به صورت پوستر، بروشور، نمودار و... در کلاس ارائه دهند.

چهار قاعدۀ اساسي بارش مغزي

1 - انتقال ممنوع : اين مهم ترين قاعده است و لازم است تمام اعضا به آن توجه كرده و بررسي و ارزيابي پيشنهاد را به آخر جلسه موكول كنند. ضمن اينكه ملاحظۀ تبعيض آميز پيشنهادات نيز ممنوع است.

2 - اظهارنظر آزاد و بي واسطه: اين قاعده براي جرئت بخشيدن به شركت كنندگان براي ارائه پيشنهاداتي است كه به ذهن آنها خطور ميكند، به عبارت ديگر در یک جلسۀ بارش مغزي، تمام اعضا بايد جسارت و شهامت اظهار نظر را پيدا كرده باشند و بدون آنكه ترسي از ارزيابي و بعضاً انتقاد مستقيم داشته باشند؛ بتوانند پيشنهاد و نظر خود را بيان كنند. هر چه پيشنهاد جسورانه تر باشد نشان دهندۀ اجراي
موفق تر جلسه است.

3 - تأکید بركميّت : هر چه تعداد نظرات بيشتر باشد، احتمال وجود پيشنهادات مفيد و كار سازتر در بين آنها بيشتر مي شود. موفقيت اجراي روش بارش مغزي با تعداد پيشنهادات مطرح شده در جلسه، رابطۀ مستقيم دارد. در اين روش اين گونه عنوان مي شود كه هر چه تعداد پيشنهاد بيشتر باشد احتمال وجود طرح پيشنهاد کیفي بيشتر است.

4 - تلفيق و بهبود پيشنهادات : اعضاء مي توانند علاوه بر ارائه پيشنهاد، نسبت به بهبود پيشنهاد خود اقدام كنند. روش بارش مغزي اين امكان را به اعضا مي دهد كه پس از شنيدن پيشنهادات ديگران، پيشنهاد اوليه بهبود داده شود. آنها همچنين مي توانند پيشنهاد خود را با چند پيشنهاد ديگر تلفيق كرده و پيشنهاد بهتر و كامل تري را به دست آورند.