معرفی و طبقه بندی گونه های مختلف کرم ابريشم پودمان نگه داری از حیوانات کاروفناوری هشتم

تحقیق کاروفناوری پودمان نگه داری از حیوانات پرورش کرم ابریشم کاروفناوری هشتم

معرفی و طبقه بندی گونه های مختلف کرم ابريشم

کرم ابريشم در دنيا به دو صورت اهلی و وحشی وجود دارد، کرم ابريشم اهلی با نام علمی زير طبقه بندی می شود:

کلاس : Insecta

راسته : LepidoPtera

خانواده : Bombycidae

گونه : Bombyx mori

تمامی انواع کرم ابريشم اهلی متعلق به گونه Bombyx mori هستند ولی آن ها را با تغييراتی که از نظر ژنتيکی در آن ها به وجود آمده به نژادهای مختلفی تفکيک کرده اند.

1- طبقه بندی براساس مناطق بومی

الف) نژادهای ژاپنی: در اين نژاد معمولاً بدن لارو بدون کرک اما گاهی اوقات کرک دار است لارو اين نژادها عموماً قوی بوده و در مقابل شرايط نامساعد محيطی مقاومت می کند. دوران لاروی نسبتاً طولانی بوده پيله ها لوبيايی شکل و قشر پيله ها دارای بافت فشرده می باشند رنگ پيله ها سفيد و گاهی به رنگ سبز و زرد نيز ديده می شود.

ب) نژادهای چينی: در نژادهای چينی کرم ها فعالانه از برگ توت تغذيه کرده و رشد آن ها نسبتاً سريع و يکنواخت است. در اغلب نژادهای چينی پوست لارو کاملاً سفيد و در پاره ای نژادها علايم مختلفی را می توان بر روی پوست بدن لاروها مشاهده کرد، لارو اين نژادها نسبت به درجات حرارت بالا و بيماری موسکاردين کمتر حساس هستند. شکل پيله ها بيضی و کوتاه يا کروی بوده به رنگ های سفيد، زرد طلايی، گوشتی يا قرمز ديده می شود.

ج) نژادهای اروپايی: علايم جلدی لارو به طور طبيعی روشن است و لاروها فعالانه از برگ توت تغذيه می کنند. طول مدت لاروی به خصوص در سن پنجم زياد است. اين نژادها دارای لاروهای طويلی هستند که چاق می شوند ولی به دليل حساسيت به شرايط نامساعد طبيعی و بيماری های پيرين، موسکارين و بيماری ويروسی سيتوپلاست پرورش آن ها تا حدودی مشکل است.

د) نژادهای گرمسيری: لاروها به حرارت و رطوبت بالا مقاوم بوده و طول مدت لاروی آن ها خيلی کوتاه است. شکل لارو، استوانه ای و کوتاه بوده و پيله های بادامی شکل و کوچک به رنگ های سبز و زرد و سفيد توليد می کنند.

ه) نژادهای كره ای: تمامی اين نژادها يک نسله و سه خوابه بوده و طول مدت لاروی آن ها نسبتاً کوتاه است. پيله ها کوچک يا نازک بوده و رنگ آن ها سفيد يا زرد است.

2- طبقه بندی براساس تعداد نسل:

تعداد نسل در يک سال را ولتينيسم می نامند. در کرم ابريشم تنوع نژادهای يک نسله، دو نسله و چند نسله زياد است. ولتينيسم علاوه بر صفات ارثی تحت تأثير شرايط محيطی نيز تغييراتی پيدا می کند.

3- طبقه بندی براساس تعداد خواب دوران لاروی:

نژادهای کرم ابريشم از نظر مولتينيسم تغيير جلد به نژادهای 3 خوابه  4 خوابه 5 خوابه تقسيم می شود:

الف) نژادهای 3 خوابه: طول مدت لاروی در اين نژاد کوتاه و لاروها نسبتاً مقاوم هستند. جثه لاروها و اندازه پيله های توليدی کوچک بوده و پيله ها باريک است.

ب) نژادهای 4 خوابه: در اين نژاد، طول دوره لاروی، اندازه بدن کرم و حجم پيله های توليدی متوسط است. نژادهای چهارخوابه در انواع کرم ابريشم عموميت داشته و بيشتر برای پرورش تجارتی مورد استفاده قرار می گيرند.

ج) نژادهای 5 خوابه: از جهش های طبيعی نژادهای 4 خوابه به وجود آمده در اين نژادها طول دوره لاروی زياد، اندازه لاروها و پيله ها بزرگ و تار پيله ها ضخيم است.

نژادهای مختلف کرم ابريشم مورد استفاده در ايران

از زمان رواج پرورش کرم ابريشم در ايران نژادهای مختلفی از گونه Bombyx mori در نقاط مختلف پرورش داده شده و هر ناحيه دارای نژاد خاص بوده و از آن استفاده می کردند که عبارتند از:

نژاد خراسانی (سبزواری)     نژاد خراسانی (تربت)     نژاد مالاوان     نژاد هراتی    

نژاد کرمانشاهی      نژادهای ژاپنی     نژادهای بغدادی     نژادهای فرانسوی